www.anowi.fora.pl www.anowi.fora.pl
www.anowi.fora.pl
FAQFAQ  SzukajSzukaj  RejestracjaRejestracja  ProfilProfil  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy  GalerieGalerie  Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości  ZalogujZaloguj 

Wiosenne obrzędy

 
Odpowiedz do tematu    Forum www.anowi.fora.pl Strona Główna -> Codziennik
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
anowi




Dołączył: 25 Maj 2008
Posty: 5758
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 525 razy
Ostrzeżeń: 0/5

Płeć: Kobieta

PostWysłany: Pią 11:14, 03 Kwi 2009    Temat postu: Wiosenne obrzędy

Z nadejściem wiosny wiążą się obrzędy i zwyczaje oparte na wierzeniach i pochodzące z różnych stron Polski.

Topienie Marzanny

W czasie Wielkiego postu rozpoczynającego się Środą Popielcową i trwającego około sześciu tygodni jest od stuleci praktykowany i przez nas wszystkich dobrze znany obrzęd przywoływania wiosny.

Zwyczaj ten obchodzony do dziś w całej Polsce nazywany jest topieniem lub paleniem kukły słomianej zwanej Marzanną, Moreną, Śmiercią, Śmiercichą. Marzanna jest wyobrażeniem i symbolem zimy, śmierci, wszelkich chorób i zła a jej niszczenie symbolizuje jej koniec, rodzenie się nowego życia, magicznym przywoływaniem wiosny.

Ludzie zmęczeni zimą, nie chcąc dłużej czekać na przybycie wiosny starają się ją przywołać topiąc kukłę Marzanny. Obrzęd topienia zazwyczaj odbywa się 21 marca, w pierwszy dzień wiosny, bądź po prostu w jeden z dni przedwiośnia, kiedy to śnieg już topnieje, a na świecie pojawiają się pierwsze kwiaty.

Kukłę Moreny - postać kobiecą, robi się ze słomy i w zależności od regionu w którym obrzęd jest odprawiany przyodziewa się w białe płótno albo stroi się w świąteczne ubranie: biała koszulę, gorsecik, spódniczkę, koniecznie z wiankiem na głowie. Tak zrobioną Marzannę w uroczystym orszaku obnosi się od domu do domu aby zabrała z niego całe zło, wszelkie choroby, kłopoty i niepowodzenia. Następnie wynosi się ją i podpala, palącą się kukłę wrzuca do wody, stawu, jeziora, rzeki. Wszystkie te czynności wykonywane przez uczestników obłożone są pewnymi nakazami i lepiej nie ryzykować zachowania niezgodnego z rytuałem, bo może to sprowadzić nieszczęście. Np. nie wolno dotykać pływającej już w wodzie Marzanny bo może uschnąć ręka, należy jak najszybciej odejść z miejsca topienia Moreny, nie oglądając się za siebie bo można się rozchorować. Trzeba uważać by odchodząc nie potknąć się i nie upaść bo oznaczać to będzie rychłą śmierć.

Ten stary obrzęd topienia Marzanny przetrwał do dziś, pewnie dlatego, że stał się dziecięcą zabawą urządzaną na powitanie wiosny. Obecnie bardzo zmodyfikowany przede wszystkim przez dzieci praktykowany jest dobrą raczej zabawa niż obrzędem żegnania zimy. W wielu regionach został bardzo zmieniony i obok kukły dzieci palą również złe stopnie wycięte z kartony, których nie chcą dostawać w szkole.


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Autor Wiadomość
Zosia




Dołączył: 28 Maj 2008
Posty: 8216
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 237 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Sob 21:31, 11 Kwi 2009    Temat postu:

Obrzędem wiosennym związanym ze Świętami Wielkanocnymi jest święcenie potraw.... chyba tylko w Polsce.



Na Śląsku ludzie oprócz chleba, jajek, wędlin, soli pieprzu i chrzanu święcą ciasta i słodycze.


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Autor Wiadomość
Natan




Dołączył: 27 Mar 2009
Posty: 223
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 26 razy
Ostrzeżeń: 0/5

Płeć: Mężczyzna

PostWysłany: Nie 19:46, 12 Kwi 2009    Temat postu:

Gaik

W niektórych regonach Polski np. na Śląsku zwyczaj topienia Moreny nierozerwalnie związany jest z innym od wieków praktykowanym obrzędem zwanym gaikiem, maikiem, lateczkiem.

Tak jak utopienie Marzanny było wygnaniem zimy, tak wprowadzenie gaika do wsi było symbolem wprowadzenia wiosny, początkiem nowego roku gospodarczego, rozpoczęciem prac na roli. Gaik to gałąź sosny lub jodły przystrojona przez dziewczęta wstążeczkami, świecidełkami, koralikami. Obchodzono z nią wieś, podobnie jak z Marzanną śpiewając piosenki. Z tym, że Gaik mogły wnosić tylko dziewczęta.

Obrzędy magiczne

Z obrzędami przywoływania wiosny związanych było szereg różnych praktyk magicznych mających na celu zapewnienie płodności gleby i urodzaj plonów. Istniał np. zwyczaj oblewania wodą czy obdarowywania jajkami. Oblanie kogoś wodą stanowiło dość swoistą formę życzenia, aby pola jego nie ucierpiały od suszy. Natomiast jajka w wierzeniach słowiańskich podobnie jak w wierzeniach innych ludów były symbolem płodności, siły witalnej. Jaja przeznaczone do obdarowywania były pięknie zdobione malunkami symbolizującymi Boga słońca i płodności. Innym zabiegiem gwarantującym dobre plony był zwyczaj podkładania pod pierwszą zaoraną skibę palmę albo ziele poświęcone w poprzednim roku. Pierwsze wypędzane na pastwisko bydło odbywało się wspólne dla całej wsi, zazwyczaj w dzień św. Wojciecha i św. Jerzego 23 kwietnia. Aby chronić bydło przed złymi mocami, kładziono pod progiem obory Wielkanocą palmę, sól, jajko i nóż. Okadzano je dymem z ogniska w którym palono Wielkanocne palmy.


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Autor Wiadomość
Zosia




Dołączył: 28 Maj 2008
Posty: 8216
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 237 razy
Ostrzeżeń: 0/5

PostWysłany: Pon 7:53, 13 Kwi 2009    Temat postu:

Śmingus Dyngus
Zwany też lanym poniedziałkiem, śmigusem dyngusem lub po prostu śmingusem to poniedziałek po niedzieli wielkanocnej.

Zwyczaje i Tradycje
Najbardziej znanym i do dziś kultywowanym zwyczajem jest oczywiście oblewanie się wodą wywodzące się ze słowiańskich obyczajów. W niektórych regionach istnieje też zwyczaj smagania się witkami z gałązek. Inne zwyczaje to np. procesje, dziady śmigustne czy krakowski Emaus.

Geneza i Historia
Same Święta Wielkanocne związane są z ukrzyżowaniem i Zmartwychwstaniem Jezusa lecz większość zwyczajów tego okresu Kościół Katolicki przejął z pogańskich tradycji związanych z przywitaniem wiosny i budzeniem się przyrody do życia. I tak, polewanie się wodą i smaganie rózgami wydają się naturalnymi 'odruchami' związanymi z pozimowym oczyszczeniem i rozbudzeniem. Jak podaje wikipedia.pl pierwsze wzmianki o zwyczajach lanego poniedziałku pochodzą dopiero z XV w., są to przestrogi kościelne dotyczące kultywowania pogańskich obyczajów oblewania się wodą, dawania podarków itp., co pozwala wnioskować, że zwyczaje te są dużo starsze.
Na stronach wikipedii można także znaleźć informację, że samo słowo Śmingus czy Śmigus pochodzi od niemieckiego Schmerckostern co oznacza Wielkanocne smaganie.


za:
[link widoczny dla zalogowanych]


Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Autor Wiadomość
anowi




Dołączył: 25 Maj 2008
Posty: 5758
Przeczytał: 0 tematów

Pomógł: 525 razy
Ostrzeżeń: 0/5

Płeć: Kobieta

PostWysłany: Pon 8:12, 13 Kwi 2009    Temat postu:

Wczoraj u mnie dzieci szukały "króliczka" w ogródku, który przynosi co roku dla Nich słodycze. Ania dała "króliczkowi" sałatę i zajączka z plasteliny (aby mu smutno nie było, bo nic nie dostał) . W "lany poniedziałek" chodzą do sąsiadów "na dyngusa" i przynoszą za to "dyngowanie" całe siatki jajek i słodyczy. Very Happy

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu    Forum www.anowi.fora.pl Strona Główna -> Codziennik Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Możesz pisać nowe tematy
Możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2002 phpBB Group

Arthur Theme
Regulamin