Wydarzenia w Polsce i nie tylko - cz.2 / od 8.czerwca

Sol

Wydarzenia na świecie

# 939 - Edmund Starszy został koronowany na króla Anglii.

# 1223 - papież Honoriusz III zatwierdził Regułę Zakonu Franciszkanów, napisaną przez świętego Franciszka z Asyżu.

# 1249 - Prusowie pokonali Krzyżaków w bitwie pod Krukami.

# 1780 - po śmierci cesarzowej Marii Teresy pełnię władzy w cesarstwie przejął jej syn Józef II.

# 1864 - wojny z Indianami: masakra nad Sand Creek.

# 1877 - Thomas Alva Edison zaprezentował fonograf.

Fonograf (z gr. zapis dźwięku) – jedno z pierwszych urządzeń służących do zapisu i odtwarzania dźwięku, poprzednik gramofonu.
Dosłownie wyraz fonograf oznaczać może dowolne urządzenie służące do zapisu dźwięku, jednak zazwyczaj używa się go na określenie konstrukcji Thomasa Edisona. Edison swój wynalazek zademonstrował 29 listopada 1877, a opatentował go 19 lutego 1878.

# 1890 - pierwszy raz zebrał się japoński parlament .

# 1899 - Hans Gamper wraz z przyjaciółmi założył w Barcelonie klub piłkarski FC Barcelona.

# 1918 - wojna estońsko-bolszewicka: Armia Czerwona zdobyła Narwę.

# 1920 - Armia Czerwona wkroczyła do Armenii.

# 1929 - Amerykanin Richard Byrd jako pierwszy przeleciał nad biegunem południowym.

# 1932 - Francja i ZSRR zawarły pakt o nieagresji.

# 1939 - Rada Najwyższa ZSRR wydała dekret o przymusowym nadaniu obywatelstwa radzieckiego "byłym obywatelom polskim".

# 1943 - powstała Armeńska Akademia Nauk.

# 1945 - delegacja 80 byłych więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych podziękowała papieżowi Piusowi XII, za wysiłki na rzecz ratowania Żydów w czasie wojny.

# 1945 - powstała Federacyjna Ludowa Republika Jugosławii.

# 1947 - na wniosek ONZ Palestyna została podzielona na część żydowską i arabską, które przekształciły się następnie w Izrael i arabską

Palestynę.
# 1949 - została otwarta Słowacka Galeria Narodowa.

# 1954 - Nowy Jork: zamknięto centrum imigracyjne na wyspie Ellis.

# 1961 - John McCone został dyrektorem CIA.

# 1961 - NASA: szympans o imieniu Enos dwukrotnie okrążył Ziemię, podczas lotu kosmicznego Mercury-Atlas 5.

Mercury-Atlas 5 – amerykański lot kosmiczny. Stanowił część programu Mercury. Jego "załogę" stanowił szympans imieniem Enos. Po wystrzeleniu 29 listopada 1961, okrążył dwukrotnie Ziemię, po czym kapsuła powrotna z szympansem opadła u wybrzeży Puerto Rico. Enos, po locie trwającym 3 godziny, 20 minut i 59 sekund, był w doskonałej kondycji. Lot stanowił zamknięcie przygotowań programu Mercury do załogowego lotu kosmicznego.

# 1962 - podpisano francusko-brytyjską umowę o budowie samolotu Concorde.

# 1963 - prezydent Lyndon B. Johnson powołał komisję śledczą, mającą zbadać sprawę zabójstwa Johna F. Kennedy'ego.

# 1972 - powstała konsola do gier elektronicznych Pong.

# 1983 - Zgromadzenie Ogólne ONZ wezwało ZSRR do wycofania się z Afganistanu.

# 1987 - 155 osób zginęło, gdy południowokoreański Boeing 707 eksplodował w powietrzu nad Birmą.

# 1990 - Rada Bezpieczeństwa ONZ wydała zgodę na użycie wszelkich środków, by wyzwolić Kuwejt.

# 1993 - Mołdawia: wprowadzono walutę narodową lej mołdawski.

Lej mołdawski (rum. leu, l.mn. lei) jest oficjalną jednostką płatniczą w Mołdawii. Jeden lej dzieli się na 100 bani (l. poj.: ban). Kod walutowy wg ISO 4217: MDL.
Lej mołdawski został wprowadzony jako oficjalna waluta Mołdawii 29 listopada 1993, dwa lata po uzyskaniu przez ten kraj niepodległości. Nazwa waluty nawiązuje do przeszłości kraju i do okresu sprzed włączenia do ZSRR w 1940 r., kiedy w użyciu były rumuńskie leje.

# 2004 - Chile: opublikowano raport Valecha, opisujący zbrodnie popełniane przez reżim Augusto Pinocheta.

Raport Valecha to popularna nazwa Raportu Narodowej Komisji do Spraw Więźniów Politycznych i Tortur w Chile. Raport ten został opublikowany 29 listopada 2004 r. Opisano w nim szczegółowo nadużycia służb kierowanych przez reżym Augusto Pinocheta w latach 1973 - 1990. Zeznania składane przez poszkodowanych zostały utajnione na 50 lat. Nie mogą one zostać użyte w procesach dotyczących łamania praw człowieka, w przeciwieństwie do "archiwów terroru" opisujących wydarzenia w Paragwaju oraz operacji Kondor.

# 2008 - Nigeria: zamieszki w Jos.

Sol

30 listopada jest 334. (w latach przestępnych 335.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 31 dni.

Imieniny: Andrzej, Fryderyk, Justyna, Konstancjusz, Kutbert, Maura, Tadea, Trojan, Zbysława i Zozym.

# Barbados, Jemen - Święto Niepodległości

# Filipiny - Dzień Andresa Bonifacio

# Szkocja - Dzień św.Andrzeja, patrona Szkocji

Wydarzenia w Polsce

# 1286 - książę Leszek Czarny zawarł ostateczną ugodę z Pawłem z Przemankowa.

# 1655 - król Jan Kazimierz wydał uniwersał opolski, wzywający Polaków do powstania przeciw Szwedom.

# 1738 - został uruchomiony carillon na wieży kościoła świętej Katarzyny w Gdańsku.

Carillon (z fr. gra dzwonów) - instrument muzyczny z grupy idiofonów uderzanych, będący zespołem dzwonów wieżowych, na których można wybijać melodie młotkami lub sercami dzwonów uruchamianymi przez mechanizm zegarowy lub ręcznie, za pomocą klawiatury. Niekiedy w nowoczesnych carillonach stosowane jest sterowanie elektroniczne.

# 1930 - odsłonięto Pomnik Żołnierza Polskiego w Grudziądzu.

# 1938 - Zakopane: podpisano umowę graniczną ze Słowacją, na podstawie której przyłączono do Polski wsie Jaworzyna Spiska i Leśnica Pienińska.

# 1949 - utworzono Politechnikę Częstochowską.

# 1954 - Program I Polskiego Radia rozpoczął nadawanie audycji Kronika sportowa.

Codzienna audycja na antenie Programu Pierwszego podsumowująca wydarzenia sportowe. Jej pierwsze wydanie miało miejsce 30 listopada 1954. Pomysłodawcą programu był Konrad Gruda, a audycję przez lata tworzyli m.in Dariusz Szpakowski, Włodzimierz Szaranowicz, czy Bohdan Tomaszewski.

# 1974 - ukazało się pierwsze wydanie programu telewizyjnego Studio 2.

Studio 2 – cykliczna audycja Telewizji Polskiej nadawana od 1974 do ok. 1983, w wolne soboty, początkowo w programie drugim, a po zdobyciu dużej oglądalności przeniesiona do programu pierwszego.
"Studio 2" było pierwszym wielogodzinnym blokiem programowym w historii polskiej telewizji. Program był bardzo popularny, głównie ze względu na nowoczesny charakter, prowadzących i prezentowane filmy, materiały i audycje.
Studio 2 prowadzili Bożena Walter, Edward Mikołajczyk i Tomasz Hopfer, którego po pewnym czasie zastąpił Tadeusz Sznuk. Pomysłodawcą programu i szefem zespołu był Mariusz Walter.

# 1979 - została otwarta Linia Hutnicza Szerokotorowa.

# 1988 - miała miejsce debata telewizyjna Lech Wałęsa - Alfred Miodowicz.

# 1990 - premiera filmu Zakład.

# 1993 - powstał Bezpartyjny Blok Wspierania Reform.

# 1994 - w Krakowie otwarto Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha.

Od 1 grudnia 2004 Centrum Manggha jest samodzielną instytucją kultury. Do tego czasu była oddziałem Muzeum Narodowego w Krakowie.
W 2006 zostało wybrane jako jedna z 20 najciekawszych realizacji architektonicznych w Polsce po 1989 w konkursie "Polska. Ikony architektury."

# 2004 - doszło do trzęsienia ziemi o sile 3,6-4,7 w skali Richtera, z epicentrum koło Nowego Targu.

# 2004 - IPN wszczął polskie śledztwo w sprawie zbrodni katyńskiej.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 722 - Bonifacy został biskupem misyjnym bez stałej siedziby.

# 1215 - odbyło się ostatnie posiedzenie Soboru Laterańskiego IV.

# 1406 - Grzegorz XII został papieżem.

# 1609 - Galileusz rozpoczął obserwację teleskopową Księżyca oraz szkicowanie jego powierzchni.

Około roku 1606-1607, Galileusz skonstruował termometr. Wykorzystał w nim zależność gęstości ciała od temperatury. W 1609 r. Galileusz był jednym z pierwszych, którzy używali teleskopu do obserwacji gwiazd, planet i księżyca. W 1610 r. wykorzystując części teleskopu skonstruował ulepszony mikroskop.
7 stycznia 1610 - odkrył księżyce Jowisza - Io, Europa, Kallisto; 11 stycznia 1610 - odkrył kolejny księżyc Jowisza - Ganimedesa. Odkrycie księżyców Jowisza stało się argumentem na rzecz teorii heliocentrycznej, dostarczając niezbitych dowodów, że Ziemia nie jest jedynym ciałem niebieskim, wokół którego krążą inne ciała niebieskie.

# 1700 - III wojna północna: wygrana Szwedów nad wojskami rosyjskimi w bitwie pod Narwą.

# 1786 - wielki książę Toskanii Leopold II Habsburg, wprowadzając w życie reformę prawa karnego (kodeks karny dla Toskanii - "Leopoldina"), zniósł jako pierwszy karę śmierci oraz wszelkie kary cielesne i hańbiące.

# 1808 - polski 3. szwadron Szwoleżerów Gwardii przeprowadził zwycięską szarżę w bitwie pod Somosierrą.

Bitwa pod Somosierrą – szarża 3. szwadronu 1. Pułku Szwoleżerów Gwardii Cesarskiej trwająca osiem minut, przeprowadzona 30 listopada 1808 rano (ok. godziny 10.30) na przełęcz Somosierra w Hiszpanii na wysokości 1444 m n.p.m., przy 300-metrowej różnicy poziomów. Zakończyła się zdobyciem wąwozu przez polskich szwoleżerów i sukcesem armii napoleońskiej. Bitwa ta otworzyła Napoleonowi drogę na Madryt i pozwoliła kontynuować hiszpańską kampanię.

# 1829 - otwarto Pierwszy Kanał Wellandzki, omijający wodospad Niagara.

# 1853 - wojna krymska: flota rosyjska zniszczyła flotę turecką pod Synopą.

# 1872 - Glasgow: odbył się pierwszy oficjalny mecz międzypaństwowy, w którym Szkocja zremisowała bezbramkowo z Anglią.

# 1919 - powstał Łotewski Teatr Narodowy.

# 1936 - Londyn: spłonął doszczętnie Kryształowy Pałac.

Kryształowy Pałac (ang. The Crystal Palace) - niezachowany do dziś budynek ze stalowych i szklanych prefabrykatów, pierwotnie wzniesiony w Hyde Parku w Londynie na Wielką Wystawę (1851). Zaprojektowany przez Josepha Paxtona, Pałac miał 560 m długości i 33 m wysokości.
Wśród atrakcji pałacu najbardziej widowiskowe były modele dinozaurów naturalnej wielkości zbudowane przez rzeźbiarza Waterhouse'a Hawkinsa przy ścisłej współpracy anatoma Richarda Owena, twórcy określenia "dinozaur" (stoją do dziś).

# 1939 - ZSRR dokonał inwazji na Finlandię, co rozpoczęło wojnę zimową.

# 1942 - II wojna światowa: okręty japoński i amerykańskie stoczyły bitwę pod Tassafaronga.

# 1942 - III Rzesza: w ramach programu eliminacyjnego Akcja T4 nakazano szpitalom psychiatrycznym głodzenie pacjentów.

# 1947 - wybuchła wojna domowa w Mandacie Palestyny.

# 1962 - birmański polityk U Thant został wybrany na sekretarza generalnego ONZ.

# 1966 - Barbados uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

# 1967 - Jemen Południowy uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).

# 1979 - odbyła się premiera płyty The Wall zespołu Pink Floyd.

The Wall – album koncepcyjny w postaci rock opery brytyjskiej grupy rockowej Pink Floyd, wydany w 1979 roku, w Polsce znany również pod tłumaczeniem tytułu jako Ściana. Jest to ostatnia płyta zespołu nagrana w klasycznym, czteroosobowym składzie. Na podstawie albumu powstał film Pink Floyd The Wall w reżyserii Alana Parkera.

Album okazał się jednym z najlepiej sprzedających się w historii muzyki rockowej (23-krotna platynowa płyta) i wywarł znaczny wpływ na muzyków z kręgu rocka.

# 1980 - papież Jan Paweł II wydał encyklikę Dives in misericordia.

# 1989 - Bad Homburg: Alfred Herrhausen, prezes Deutsche Bank, zginął w zamachu bombowym przeprowadzonym przez Frakcję Czerwonej Armii.

# 1990 - Japonia: zadebiutowała konsola Super Nintendo.

Super Nintendo Entertainment System, 16-bitowa konsola do gier, która osiągnęła wielki sukces w krajach zachodniej Europy, USA, oraz w Japonii (tam pod nazwą Super Famicom).
Był to następca Nintendo Entertainment System, znacznie bardziej zaawansowany technicznie, z lepszą grafiką i dźwiękiem. Gry, podobnie jak w poprzednim modelu występowały w postaci kartridża.
Konsola ukazała się w wersji europejskiej, oraz amerykańskiej. Wersja europejska różniła się kształtem: była bardziej zaokrąglona, natomiast gry w wersji amerykańskiej nie pasowały do konsoli europejskiej i odwrotnie. Była jednak możliwość pominięcia tego problemu za pomocą specjalnego adaptera.

# 1990 - uchwalono konstytucję Mozambiku.

# 1993 - premiera filmu Lista Schindlera.

# 1994 - raper Tupac Shakur został pięciokrotnie postrzelony i obrabowany.

# 1996 - pierwsza część Diablo (gry komputerowej) ukazuje sie na rynku.

# 1999 - poprzez połączenie firm Exxon i Mobil powstał największy na świecie koncern paliwowy ExxonMobil.

# 1999 - Seattle: masowe demonstracje przeciwko szczytowi Światowej Organizacji Handlu w USA, stały się symbolicznym początkiem ruchu alterglobalistycznego.

# 2002 - zwłoki Aleksandra Dumasa przeniesiono do paryskiego Panteonu.

Aleksander Dumas, fr. Alexandre Dumas (ur. 24 lipca 1802, zm. 5 grudnia 1870) – pisarz francuski.

Aleksander Dumas urodził się w posiadłości Dumas Davy de la Pailleterie w Villers-Cotterêts, Aisne, niedaleko Paryża, był wnukiem markiza Antoniego Aleksandra Davy de la Pailleterie.

# 2007 - katastrofa lotu Atlasjet 4023: 57 osób zginęło, gdy lecący ze Stambułu samolot pasażerski MD-83 uderzył w zbocze góry, podczas podchodzenia do lądowania w Isparcie.

# 2007 - papież Benedykt XVI wydał swą drugą encyklikę Spe salvi.

# 2008 - Watykan: premiera filmu Paolo VI - Papa nella tempesta.

Sol

1 grudnia jest 335. (w latach przestępnych 336.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 30 dni.

Imieniny: Aleksander, Ananiasz, Antoni, Blanka, Długomił, Edmund, Eligia, Eligiusz, Florencja, Godzisław, Gosław, Gosława, Jan, Natalia, Prokul, Rudolf, Rudolfa, Rudolfina, Sobiesław i Sobiesława

# Czad – Festiwal Wolności i Demokracji

# Portugalia – Święto Odnowienia Niepodległości, Dzień Młodzieży

# Republika Środkowoafrykańska – Święto Republiki

# Rumunia – Rocznica Zjednoczenia Siedmiogrodu i Rumunii

# ONZ - Światowy Dzień AIDS

Światowy Dzień (Walki z) AIDS obchodzony jest 1 grudnia z inicjatywy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) od 1988 roku.

W tym dniu na całym świecie, w tym i Polski, odbywają się m.in. konferencje, happeningi oraz akcje edukacyjne dotyczące profilaktyki HIV/AIDS. Krajowe Centrum ds. AIDS (Polska) w ramach Światowego Dnia Walki z AIDS od 2001 roku prowadzi kampanie multimedialne. Hasła tych kampanii znajdują się w tabeli poniżej.

Do akcji włączyły się również liczne media. W wielu telewizjach nadawany jest tzw. „Staying Alive” - zbiór reportaży o tematyce HIV/AIDS mających na celu uświadomienie zagrożenia i wszczepienie słuchaczom intuicji ostrożności. Zapalane są również znicze i świece symbolizujące pamięć o ofiarach HIV/AIDS. Uczestnicy na znak solidarności z chorymi przywdziewają Czerwoną wstążkę.

Wydarzenia w Polsce

# 1338 – warszawski kościół św. Jana: sędziowie papiescy ogłosili pozew w sprawie zatargu między królem Polski Kazimierzem Wielkim a Zakonem krzyżackim o Ziemię Chełmińską i Dobrzyńską. W dokumencie umieszczono pierwszy oficjalny opis Warszawy.

# 1469 – na Sejmie w Piotrkowie wielki mistrz Henryk VI Reuss von Plauen złożył hołd lenny Kazimierzowi IV Jagiellończykowi.

# 1810 – Stanisław Kostka Zarzecki został prezydentem Krakowa.

# 1830 – założono Klub Patriotyczny.

# 1848 – Kolej Warszawsko-Wiedeńska została doprowadzona do Częstochowy.

# 1857 – została uruchomiona latarnia morska Świnoujście.

Latarnia Morska Świnoujście – najwyższa latarnia morska na polskim wybrzeżu Bałtyku, oraz jedna z najwyższych w Europie, położona jest w dzielnicy Warszów miasta Świnoujście (województwo zachodniopomorskie).
Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską Peenemünde (Niemcy), a Latarnią Morską Kikut (około 28 km na wschód).

# 1918 – PSL Lewica połączyło się z PSL Piast.

# 1918 – szachownica lotnicza stała się oznaką polskiego lotnictwa wojskowego.

Obowiązujący od 1993 roku wzór polskiej szachownicy lotniczej.

Biało-czerwona szachownica po raz pierwszy pojawiła się na samolotach por. pil. Stefana Steca, latającego w lotnictwie austriackim, a następnie polskim, jako godło osobiste pilota. Miała wówczas cztery pola, bez obwódek. Tak oznakowanym samolotem Stec przyleciał 15 listopada 1918 z meldunkiem z oblężonego Lwowa do Warszawy. Dowódca lotnictwa, ppłk Hipolit Łossowski uznał wówczas, że szachownica spełnia wszystkie kryteria, jakie powinien mieć znak przynależności państwowej: jest oryginalna, ma polskie barwy i łatwo można ją namalować na skrzydłach i kadłubie.

# 1921 – firma Radjopol jako pierwsza w kraju rozpoczęła produkcję lamp elektronowych.

# 1939 – okupacyjne władze niemieckie w Warszawie wydały rozporządzenie o noszeniu przez wszystkich Żydów opasek z gwiazdą Dawida.

Gwiazda Dawida nie jest symbolem religii żydowskiej, tylko znakiem, który ma wymiar narodowościowy. Jest charakterystyczny dla państwa Izrael - od 1948 roku stanowi jego godło. (Warto pamiętać, że najważniejszym symbolem religijnym judaizmu jest menora.)

# 1944 – ukazał się pierwszy numer Polskiej Kroniki Filmowej.

# 1945 – ludność Grójca zaatakowała miejskie więzienie, by odbić więźniów politycznych, co spotkało się z ostrą reakcją UB i rozgłosem na terenie kraju.

# 1946 – powstała Szkoła Inżynierska w Szczecinie.

# 1949 – powstała Politechnika Białostocka.

# 1963 – w zakładach mechanicznych Ursus wyprodukowano 100. tysięczny ciągnik.

Ursus C-328 tak zwany ciapek. Pojawił się na rynku w 1963 jako następca Ursusa C-325. Od swego poprzednika różnił się mocniejszym silnikiem o mocy 28 KM, zwiększoną pojemnością skokową silnika do 1960 cm3, prędkością do 25 kilometrów na godzinę i wydajniejszą hydrauliką. Produkowano ten ciągnik do 1 lipca 1968, kiedy został zastąpiony Ursusem C-330. Obecnie ten traktor nadal jest eksploatowany na wsi. Jednak w pełni oryginalny (owalna maska, kabina z przednią szybą panoramiczną) jest rzadko spotykany.

# 1964 – Wrocław: powstał pierwszy w kraju zakład informatyczny ZETO.

# 1968 – paprykarz szczeciński otrzymał znak jakości Q.

# 1970 – Kazimierz Górski został selekcjonerem reprezentacji narodowej.

# 1971 – ukazał się pierwszy numer dziennika regionalnego Echo Dnia.

# 1977 – otwarto Tor Poznań.

# 1980 – premiera filmu Tango ptaka.

# 1980 – władze radzieckie przekazały generałom Tadeuszowi Hupałowskiemu i Franciszkowi Puchale plany inwazji na Polskę, pod pretekstem manewrów Układu Warszawskiego.

# 1982 – władze rozwiązały ZASP.

# 1986 – premiera filmu Tanie pieniądze.

# 1989 – premiera filmu Ostatni prom.

# 1993 – zainaugurowała działalność Katolicka Agencja Informacyjna.

# 1995 – Władysław Bartoszewski został odznaczony Orderem Orła Białego.

Władysław Bartoszewski (ur. 19 lutego 1922 w Warszawie) – polski polityk, dziennikarz, pisarz, działacz społeczny i historyk.

Więzień Auschwitz, żołnierz Armii Krajowej, działacz Polskiego Państwa Podziemnego, uczestnik powstania warszawskiego. Dwukrotnie minister spraw zagranicznych, senator IV kadencji, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w rządzie Donalda Tuska.
Kawaler Orderu Orła Białego, honorowy obywatel państwa Izrael.

# 2008 – w Poznaniu rozpoczęła się Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 1607 – wykonano pierwszy wyrok śmierci w brytyjskich koloniach w Ameryce Północnej. Radny George Kendall z Jamestown, pierwszej stałej osady kolonistów angielskich, został rozstrzelany za szpiegostwo na rzecz Hiszpanii.

# 1640 – Portugalia uzyskała niepodległość od Hiszpanii.

# 1764 – oddano do użytku Pałac Królewski w Madrycie.

Pałac Królewski w Madrycie (hiszp. Palacio Real de Madrid lub Palacio de Oriente) został zbudowany w XVIII wieku przez Filipa V Burbona. Zaprojektowany w stylu baroku przez włoskiego architekta Filippo Juvarę, który jednak umarł przed rozpoczęciem prac budowlanych. Wnętrza i otoczenie utrzymane w stylu rokoko i klasycystycznym. Jest oficjalną rezydencją króla Hiszpanii, chociaż król Jan Karol I ani jego rodzina nie mieszka obecnie w pałacu, a w mniejszym Palacio de la Zarzuela na przedmieściach Madrytu. Ma 2800 pomieszczeń, część z nich jest udostępniona dla turystów.

# 1783 – Jacques Alexandre Charles i Nicolas Robert odbyli drugi w historii wolny lot balonem, a pierwszy przy użyciu balonu wypełnionego wodorem.

# 1804 – Napoleon Bonaparte wziął ślub z Józefiną de Beauharnais.

# 1821 – Dominikana zadeklarowała niepodległość.

# 1822 – Piotr I koronowany cesarzem Brazylii.

# 1887 – Arthur Conan Doyle opublikował nowelę Studium w szkarłacie, w której po raz pierwszy pojawił się Sherlock Holmes.

Sherlock Holmes – bohater powieści i opowiadań kryminalnych sir Artura Conan Doyle'a.
Holmes "narodził się" w powieści Studium w szkarłacie, wydanej w 1887 roku. Łącznie Conan Doyle napisał 4 powieści (Studium w szkarłacie, Pies Baskerville'ów, Znak czterech, Dolina trwogi) i 56 opowiadań o Holmesie.
Holmes był genialnym detektywem wykorzystującym do rozwiązywania zagadek kryminalnych metody dedukcji. Swoje śledztwa opierał na umiejętności obserwacji i znajomości psychologii, chemii, geologii, balistyki, matematyki. Był również utalentowanym skrzypkiem i bokserem. W opowiadaniach Doktor Watson wyraźnie napisał o jego uzależnieniu od tytoniu .

# 1913 – Ford Motor Company wprowadziło pierwszą ruchomą linię montażową.

# 1913 – otwarto metro w Buenos Aires.

# 1913 – zlikwidowano Republikę Krety. Grecy formalnie przejęli kontrolę nad wyspą.

# 1914 – założono firmę motoryzacyjną Maserati.

# 1918 – proklamowano niepodległość Islandii (od Danii).

# 1918 – utworzono Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

# 1918 – proklamowano powstanie zjednoczonej Rumunii, do której włączono Siedmiogród, Banat i Bukowinę.

# 1923 – Włochy: runęła zapora wodna Gleno na rzece Dezzo w prowincji Bergamo. Zginęło 350 osób.

# 1925 – podpisano układ w Locarno.

# 1927 – wprowadzono do sprzedaży forda Model A w cenie 395 dolarów.

# 1931 – na mocy Statutu Westminsterskiego Kanada uzyskała suwerenność nominalną.

# 1936 – odsłonięto Łuk Triumfalny w Bukareszcie.

# 1943 – II wojna światowa: zakończyła się konferencja teherańska.

# 1953 – ukazał się pierwszy numer Playboya.

# 1955 – Montgomery (Alabama): Rosa Parks została aresztowana za odmowę ustąpienia miejsca w autobusie białemu mężczyźnie.

# 1958 – 92 uczniów i 3 zakonnice zginęły w pożarze szkoły katolickiej w Chicago.

# 1959 – Waszyngton: podpisano Traktat Antarktyczny.

# 1964 – Malawi, Malta i Zambia zostały przyjęte do ONZ.

# 1967 – oddano do użytku Tunel San Bernardino w Szwajcarii.

# 1970 – odbył się ślub Mariny Vlady i Włodzimierza Wysockiego.

# 1974 – 92 osoby zginęły w katastrofie Boeinga 727 linii TWA, lecącego z Indianapolis do Waszyngtonu.

# 1977 – Watykan: papież Paweł VI przyjął na audiencji Edwarda Gierka.

# 1981 – 180 osób zginęło, gdy samolot MD-81 jugosłowiańskich linii Inex Adria Aviopromet rozbił się w górach na Korsyce.

# 1982 – Felipe González został premierem Hiszpanii.

# 1982 – ukazał się Thriller, drugi solowy album Michaela Jacksona i najlepiej sprzedający się album wszech czasów.

Thriller - album piosenkarza Michaela Jacksona, wydany 1 grudnia 1982 (zob. 1982 w muzyce) przez wytwórnię Epic Records. Dzięki albumowi Thriller Michael Jackson stał się najpopularniejszym wykonawcą ostatnich dekad XX wieku i zapoczątkował wzrost popularności muzyki pop na świecie (który trwa do dzisiaj). Thriller to najlepiej sprzedający się album wszech czasów. Ilość sprzedanych egzemplarzy wynosi ok. 107 mln (30 mln w Stanach Zjednoczonych). Jest to jeden z zaledwie trzech albumów, które pozostały w pierwszej dziesiątce notowań Billboardu przez cały rok, spędzając 80 tygodni w pierwszej dziesiątce.

# 1985 – mieszkańcy Liechtensteinu w referendum wypowiedzieli się przeciwko równouprawnieniu kobiet. Very Happy

# 1989 – Jan Paweł II przyjął na audiencji Michaiła Gorbaczowa.

# 1990 – brytyjscy i francuscy robotnicy połączyli prace, tworząc tunel pod Kanałem La Manche.

# 1990 – został obalony prezydent Czadu Hissène Habré.

# 1991 – oficjalna proklamacja niepodległości Ukrainy.

# 2006 – Felipe Calderón został prezydentem Meksyku.

# 2006 – został aresztowany czeski seryjny morderca Petr Zelenka.

# 2007 – Zhang Zilin jako pierwsza Chinka została Miss Świata.

Sol

2 grudnia jest 336. (w latach przestępnych 337.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 29 dni.

Imieniny: Aurelia, Balbina, Bibiana, Bibianna, Budzisław, Budzisława, Jan, Ludwina, Maria, Paulina, Rafał, Sulisław, Sylwan, Sylweriusz, Walenty, Walentyn, Wiktoryn i Zbylut.

# Laos - Święto Republiki

# Zjednoczone Emiraty Arabskie - Rocznica Proklamowania Federacji

# ONZ - Międzynarodowy Dzień Upamiętniający Zniesienie Niewolnictwa

Wydarzenia w Polsce

# 1655 - potop szwedzki: skapitulował Toruń.

# 1789 - czarna procesja w trakcie trwania Sejmu Czteroletniego.

Czarna procesja miała miejsce 2 grudnia 1789 w Warszawie, dokąd przybyli przedstawiciele 141 miast królewskich, aby upomnieć się o prawa dla stanu mieszczańskiego. Ubrani na czarno delegaci pod przewodem prezydenta Warszawy Jana Dekerta przeszli ulicami stolicy pod Zamek Królewski, miejsce obrad Sejmu Czteroletniego, gdzie złożyli na ręce króla Stanisława Augusta Poniatowskiego petycję, domagającą się przyznania praw publicznych dla mieszczan. Manifestacja ta, zwana czarną procesją przyczyniła się do powołania przez sejm specjalnej komisji do spraw reformy ustroju, której prace zakończyły się w 18 kwietnia 1791 uchwaleniem prawa o miastach. Za inspiratorów tej akcji uważa się Hugona Kołłątaja oraz Jana Dekerta. W 1793 rządy konfederacji targowickiej zniosły to prawo.

# 1853 - Jan Zeh otrzymał patent na destylację ropy naftowej.

# 1900 - Mieczysława Ćwiklińska zadebiutowała na scenie teatralnej.

[link widoczny dla zalogowanych]

# 1914 - I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Limanową.

# 1922 - korporacja Arkonia i korporacja Jagiellonia podpisały kartel
wieczysty.

# 1924 - miasto Solec zmieniło nazwę na Solec Kujawski.

#1938 - Eugeniusz Kwiatkowski ogłosił 15-letni plan gospodarczy.

# 1944 - Sąd Specjalny w Lublinie skazał na karę śmierci 5 zbrodniarzy z Majdanka.

# 1946 - oddziały UPA wysadziły 8 mostów kolejowych na odcinku Zagórz - Szczawne.

# 1960 - Sejm przyjął ustawę o przekształceniu Komitetu do Spraw Radiofonii w Komitet do Spraw Radia i Telewizji.

# 1969 - powołano Centralny Ośrodek Sportu.

Ośrodek został powołany 2 grudnia 1969r. Od roku 1974 instytucja zajmuje się organizacją imprez oraz obsługą zagranicznych wyjazdów polskich sportowców. Do roku 1976, COS przejmował ośrodki szkoleniowe w Władysławowie, w Giżycku, Wałczu, Spale i w Zakopanym oraz wyciągi krzesełkowe w Szczyrku. W Warszawie oddano COS stadion X-lecia, lodowisko Torwar i Ośrodek Przygotowań Olimpijskich.

# 1969 - premiera filmu Tylko umarły odpowie.

# 1971 - premiera filmu Trąd.

# 1972 - otwarto muzeum w dworku Wincentego Pola w Lublinie.

# 1982 - Edward Gierek został usunięty z KC PZPR.

# 1983 - premiera filmu Krzyk.

# 1989 - Katowice: prezydent Wojciech Jaruzelski złożył wieniec w miejscu upamiętniającym zamordowanych górników z kopalni Wujek.

# 1991 - Polska, jako pierwsze państwo na świecie, uznała oficjalnie niepodległość Ukrainy.

# 2006 - w wypadku samochodowym w Jagodnem k. Siedlec zginęło dwoje policjantów, odwożących do domu dyrektora w MSWiA.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 1409 - założono uniwersytet w Lipsku.

# 1697 - odprawiono pierwsze nabożeństwo w katedrze św. Pawła w Londynie.

Katedra ta powstała pierwotnie na gruzach rzymskiej świątyni, wybudowanej niegdyś ku czci cesarza Klaudiusza. Normańska katedra była większa od obecnej i stanowiła największą świątynię ówczesnej Europy. Nie omijały jej pożary. Iglica została zniszczona przez piorun, wnętrze zostało splądrowane, a mury były w złym stanie. Katedra spłonęła ostatecznie podczas wielkiego pożaru Londynu w 1666 r.
Podjęto decyzję o budowie nowej katedry w stylu klasycyzującego baroku i rozpoczęto ją w roku 1675 pod nadzorem angielskiego architekta, sir Christophera Wrena. Budowę zakończono po 35 latach, już pod kierunkiem syna Christophera Wrena, w roku 1710, chociaż pierwsze nabożeństwo odprawiono 2 grudnia 1697 roku.

# 1804 - koronacja Napoleona Bonaparte i Józefiny. We Francji powstało Pierwsze Cesarstwo.

# 1805 - Francuzi odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Austerlitz.

# 1823 - prezydent Stanów Zjednoczonych James Monroe w przemówieniu do Kongresu Stanów Zjednoczonych wprowadził tzw. doktrynę Monroe'a.

Doktryna Monroe'a głosiła, iż kontynent amerykański nie może podlegać dalszej kolonizacji ani ekspansji politycznej ze strony Europy, w zamian zaś zapowiadała, że Stany Zjednoczone nie będą ingerowały w sprawy państw europejskich i ich kolonii. Doktryna ta stała się fundamentem amerykańskiej polityki izolacjonizmu (hasło "Ameryka dla Amerykanów").

# 1848 - cesarz Austrii Ferdynand I Habsburg abdykował. Jego miejsce zajął Franciszek Józef I.

# 1849 - został ustanowiony Order Franciszka Józefa.

# 1851 - Francja: zamach stanu dokonany przez Ludwika Napoleona. Aresztowano republikanów. Ludwik Napoleon rozwiązał parlament oraz wprowadził stan wyjątkowy.

# 1870 - wojna francusko-pruska: zwycięstwo pruskie w bitwie pod Loigny.

# 1901 - USA: King Camp Gillette opatentował maszynkę do golenia o wymiennych ostrzach.

# 1920 - klęską Ormian zakończyła się wojna armeńsko-turecka.

# 1927 - Lew Trocki na XV Zjeździe WKP(b) został usunięty z partii pod zarzutem prowadzenia działalności antypartyjnej.

Lew Dawidowicz Trocki, wł. Lew Dawidowicz Bronstein (ur. 7 listopada 1879 w Janówce, zm. 21 sierpnia 1940 w Meksyku) – rewolucjonista rosyjski pochodzenia żydowskiego, jeden z twórców i przywódców RFSRR i ZSRR. Przewodniczący Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego w Piotrogrodzie w czasie rewolucji październikowej, członek Biura Politycznego RKP(b) i WKP(b), komisarz ludowy spraw zagranicznych RFSRR, następnie komisarz ludowy wojny i marynarki wojennej w rządzie RFSRR i ZSRR (do 1925). Polityczny oponent Józefa Stalina.

# 1939 - otwarto port lotniczy Nowy Jork-LaGuardia.

# 1942 - Enrico Fermi uruchomił pierwszy reaktor jądrowy.

Enrico Fermi (ur. 29 września 1901 w Rzymie, Włochy, zm. 28 listopada 1954 w Chicago, USA) – włoski fizyk teoretyk, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki w roku 1938, za wytworzenie w reakcjach z neutronami nowych pierwiastków promieniotwórczych

# 1946 - utworzono Bizonię z połączenia stref okupacyjnych amerykańskiej i brytyjskiej.

# 1954 - Waszyngton: podpisano traktat amerykańsko-tajwański o wzajemnej obronie.

# 1956 - oddział Fidela Castro wylądował na Kubie. Rozpoczęła się rewolucja kubańska.

Nie widząc prawnych sposobów walki z dyktaturą, Castro zorganizował 165-osobowy oddział, który 26 lipca 1953 roku zaatakował koszary Moncada w prowincji Oriente. Atak się nie powiódł. Połowa atakujących zginęła. Castro i jego brat Raul zostali schwytani. Fidela skazano na 15 lat więzienia. Na mocy amnestii opuścił zakład karny 15 maja 1955 roku.
Przez kilka następnych miesięcy Castro próbował walczyć z dyktaturą Batisty pokojowymi środkami. Gdy nie przyniosło to rezultatów, wyjechał do Meksyku, by zorganizować oddział partyzancki. Tam spotkał Ernesto "Che" Guevarę. Utworzyli Ruch 26 lipca.
Castro i jego oddział, składający się z 81 ludzi, wylądowali na pokładzie jachtu "Granma" na północnym wybrzeżu prowincji Oriente 2 grudnia 1956 roku. Atak znowu się nie powiódł. Po starciach z armią pozostało przy życiu jedynie 12 partyzantów. Wycofali się w góry Sierra Maestra, gdzie kontynuowali walkę partyzancką.
Stopniowo siły Castro rosły, aż w końcu zgromadził on pod swoim dowództwem 800 ludzi i zaczął odnosić zwycięstwo za zwycięstwem. Z Kuby zaczęli uciekać rezydenci amerykańskiej zorganizowanej przestępczości (wyspa była wówczas popularnym miejscem spotkań amerykańskiej mafii). Na Kubie chętnie prowadzili interesy amerykańscy biznesmeni, a wyspa była także popularnym i tanim krajem dla turystyki amerykańskiej. W końcu, opuszczony przez USA, na ucieczkę zdecydował się (1 stycznia 1959 roku) Fulgencio Batista, co przypieczętowało zwycięstwo rewolucjonistów.

# 1959 - Francja: 423 osoby zginęły w wyniku przerwania zapory Malpasset.

# 1971 - utworzono federację Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

# 1975 - została proklamowana Ludowo-Demokratyczna Republika Laosu.

# 1976 - Fidel Castro został prezydentem Kuby.

# 1977 - 59 osób zginęło w katastrofie bułgarskiego Tu-154B w Libanie.

# 1979 - odbyło się referendum konstytucyjne w Iranie, w wyniku którego władzę absolutną otrzymał ajatollah Chomeini.

Ruhollah al-Musawi al-Chomeini, perski: ‏‏آیت‌الله روح‌الله خمینی

[link widoczny dla zalogowanych]

# 1980 - Alaska: utworzono 8 parków narodowych.

# 1984 - papież Jan Paweł II opublikował w Rzymie adhortację Reconciliatio et Paenitentia.

# 1988 - Benazir Bhutto została premierem Pakistanu.

# 1988 - premiera filmu Naga broń: Z akt Wydziału Specjalnego.

# 1989 - Malta: rozpoczęło się dwudniowe spotkanie na szczycie George H. W. Bush-Michaił Gorbaczow.

# 1990 - Czad: władzę w kraju przejął przywódca rebeliantów Idriss Déby.

# 1990 - odbyły się wybory parlamentarne w Niemczech.

# 1993 - załoga wahadłowca Endeavour rozpoczęła naprawę teleskopu Hubble'a.

# 1994 - w wyniku pożaru zatonął MS Achille Lauro.

# 1995 - w kierunku Słońca została wystrzelona amerykańsko-europejska sonda badawcza SOHO.

# 2001 - ogłoszenie bankructwa amerykańskiej korporacji Enron.

# 2000 - zespół rockowy Smashing Pumpkins zawiesił swą działalność.

The Smashing Pumpkins (dosłownie "Powalające Dynie")

# 2004 - Armando Guebuza zwyciężył w wyborach prezydenckich w Mozambiku.

# 2007 - odbyło się referendum konstytucyjne w Wenezueli.

# 2007 - wybory parlamentarne w Rosji: Jedna Rosja zdobyła 315 na 450 mandatów w Dumie Państwowej.

Sol

3 grudnia jest 337. (w latach przestępnych 338.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 28 dni.

Imieniny: Atalia, Biryn, Ema, Emma, Franciszek, Franciszek Ksawery, Hilaria, Kasjan, Kryspin, Ksawery, Lucjusz, Łucjusz, Mirokles i Uniemir.

# Ghana – Narodowy Dzień Farmerów

# ONZ – Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych

# Międzynarodowy Dzień Języka Baskijskiego

Wydarzenia w Polsce

# 1375 – książę Wacław II Legnicki został mianowany biskupem lubuskim przez papieża Grzegorza XI.

# 1626 – wojna polsko-szwedzka: doszło do bitwy pod Kiesią, zakończonej zwycięstwem Szwedów.

# 1786 – doszło do trzęsienia ziemi z epicentrum w Beskidach, odczuwalnego od Wrocławia po Lwów.

# 1830 – Rada Administracyjna Królestwa Kongresowego została zastąpiona przez Rząd Tymczasowy.

# 1918 – Poznań: rozpoczął obrady Polski Sejm Dzielnicowy.

# 1940 – Cyryl Ratajski został wybrany delegatem rządu emigracyjnego na kraj.

# 1951 – otwarto Pałac Młodzieży w Katowicach.

Z inicjatywą budowy Pałacu Młodzieży wystąpił w 1947 roku wojewoda śląsko-dąbrowski, gen. Aleksander Zawadzki. W 1948 roku rozstrzygnięto konkurs na budowę gmachu. Wygrali go gliwiccy architekci Zygmunt Majerski i Julian Duchowicz. Kamień węgielny pod budowę wmurowano w 1949 roku.
Otwarcie placówki nastąpiło 3 grudnia 1951 roku. Pełna nazwa placówki brzmiała Pałac Młodzieży im. Bolesława Bieruta. Pierwszym dyrektorem został inspektor szkolny powiatu zawierciańskiego Leon Małkowski.

# 1955 – zainaugurował działalność Teatr Ludowy w Krakowie.

# 1957 – powstała Telewizja Katowice.

# 1964 – 8 członków załogi zginęło w pożarze łodzi podwodnej ORP Sęp.

3 grudnia 1964 podczas ćwiczeń, wskutek eksplozji wodoru okręt został poważnie uszkodzony. W wyniku pożaru zginęło ośmiu członków załogi. Po rocznej naprawie okręt wrócił do służby, ale nigdy nie wydano juz rozkazu zanurzenia.
2 września 1969 wycofany ze służby we flocie PRL (zdjęcie bandery 15 września). Złomowany w latach 1971-1972.

# 1984 – premiera filmu Tajemnica starego ogrodu.

# 1988 – 8 osób zginęło w katastrofie kolejowej w Bielawie Dolnej.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 1800 – II koalicja antyfrancuska: bitwa pod Hohenlinden.

# 1818 – Stany Zjednoczone: Illinois jako 18 stan dołączyło do Unii.

# 1825 – Ziemia van Diemena (ob. Tasmania) została samodzielną kolonią. Wcześniej była częścią Nowej Południowej Walii.

# 1829 – zawarto unię realną pomiędzy Prusami Zachodnimi i Prusami Wschodnimi, która doprowadziła do zjednoczenia obu prowincji w jedną o nazwie Prusy ze stolicą w Królewcu.

# 1839 – papież Grzegorz XVI w brewe In supremo potępił niewolnictwo i sprzedaż niewolników jako niegodne chrześcijan.

# 1896 – Herman Hollerith założył Tabulating Machine Company (późniejsze IBM).

# 1904 – Charles Perrine odkrył księżyc Jowisz – Himalię.

Zdjęcie Himalii w niskiej rozdzielczości, uzyskane przez sondę Cassini.

Himalia (Jowisz VI) - księżyc Jowisza, odkryty przez Charlesa D. Perrine'a z Lick Observatory, w dniu 3 grudnia 1904 roku. 19 grudnia 2000 roku, sonda Cassini, mijając Jowisza, uchwyciła wizerunek Himali w niskiej rozdzielczości. Była zbyt daleko, aby zarejestrować jakiekolwiek szczegóły powierzchni.
Nazwa księżyca pochodzi od nimfy Himalii z mitologii greckiej, która urodziła Zeusowi trzech synów.
Wcześniej satelita był określany jako Jowisz VI, w pewnym okresie proponowano dla niego nazwę Hestia.

# 1912 – I wojna bałkańska: Liga Bałkańska podpisała rozejm z Turcją.

# 1941 – powstało Chińskie Radio Międzynarodowe.

Chińskie Radio Międzynarodowe (chin. 中国国际广播电台, Zhōngguó guójì guǎngbō diàntái, ang. China Radio International, CRI) – chińska stacja radiowa o zasięgu międzynarodowym, nadająca w 43 językach. Chińskie Radio Międzynarodowe jest jedną z trzech państwowych radiofonii w ChRL.

# 1965 – grupa The Beatles wydała album Rubber Soul.

Płytę nagrano w zaledwie 4 tygodnie, aby zdążyć z wydaniem przed Gwiazdką. Jej producentem był George Martin. Odniosła ona wielki sukces na polu komercyjnym, a po latach została okrzyknięta jako wielkie zjawisko muzyczne, zapoczątkowujące okres silnego rozwoju twórczości Beatlesów.
Album w Wielkiej Brytanii utrzymywał się na listach przebojów przez 42 tygodnie, z czego aż 8 spędził na pierwszym miejscu. W USA płyta sprzedała się w ilości 1,2 miliona egzemplarzy w ciągu 9 dni od wydania, a do dziś sprzedano aż 4 miliony kopii. Na tamtejszych listach przebojów album utrzymywał się przez 59 tygodni, a począwszy od 8 stycznia 1966, przez 6 tygodni był na pierwszym miejscu.

# 1967 – Christiaan Barnard przeprowadził pierwszą na świecie operację przeszczepu serca u człowieka.

[link widoczny dla zalogowanych]

# 1971 – wybuchła wojna indyjsko-pakistańska.

# 1972 – 155 osób zginęło na Wyspach Kanaryjskich w katastrofie samolotu Convair, hiszpańskich linii Spantax.

# 1973 – sonda kosmiczna Pioneer 10 przeleciała w odległości 130 tys. km od Jowisza, przekazując na Ziemię 300 zdjęć planety.

Jowisz – piąta w kolejności oddalenia od Słońca i największa planeta Układu Słonecznego. Posiada wiele księżyców (odkryto 63) oraz system pierścieni. Jowisz wraz z Saturnem, Uranem i Neptunem to planety gazowe, czasem nazywane również planetami jowiszowymi.

# 1974 – sonda Pioneer 11 minęła Jowisza w odległości 42760 km, dokonując pierwszych obserwacji regionów okołobiegunowych i fotografując Wielką Czerwoną Plamę.

# 1976 – nieznani sprawcy ostrzelali z broni maszynowej dom Boba Marleya.

# 1982 – Quito: dwóch miejscowych policjantów zginęło, a jedna osoba została ranna w zamachu bombowym na ambasadę Izraela.

# 1984 – katastrofa przemysłowa w Bhopal (stan Madhya Pradesh, Indie) spowodowała śmierć kilku tysięcy osób.

# 1989 – ukazał się pierwszy numer tygodnika Głos znad Niemna; organu prasowego Związku Polaków na Białorusi.

# 1990 – Mary Robinson została prezydentem Irlandii.

# 1992 – wysłano pierwszy SMS.

# 1993 - odbyła się premiera PlayStation.

# 1995 – 72 osoby zginęły w katastrofie należącego do Cameroon Airlines Boeinga 737.

# 1997 – Ottawa: przedstawiciele 121 państw podpisali Traktat Ottawski, mający na celu wyeliminowanie min przeciwpiechotnych jako środka walki zbrojnej.

# 1999 – sonda kosmiczna Mars Polar Lander wylądowała na Marsie, tracąc kontakt z Ziemią.

# 2006 – polscy siatkarze zdobyli srebrny medal podczas mistrzostwach świata w Japonii, po przegranej w finale z Brazylią 0:3.

# 2007 – Kevin Rudd został premierem Australii.

Sol

4 grudnia jest 338. (w latach przestępnych 339.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 27 dni.

Imieniny: Barbara, Benon, Bernard, Bratomiła, Bratumiła, Chrystian, Ciechosław, Ciechosława, Cieszybor, Feliks, Filip, Hieronim, Jan, Klemens, Krystian, Marut, Maruta, Marutas, Melecjusz, Osmund, Piotr i Teofan.

# Barbórka - Dzień Górnika, Naftowca i Gazownika

# Wojsko Polskie - Święto Wojsk Rakietowych i Artylerii

#Indie - Dzień Marynarki Wojennej

# Tonga - Dzień Króla Jerzego Georga Tupou V

[link widoczny dla zalogowanych]

Jerzy Tupou V, Siaosi Tāufa'āhau Manumataongo Tuku'aho Tupou V (ang.: George Tupou V, tonga: Siaosi Tupou V, ur. 4 maja 1948 na Tongatapu) - piąty król Tonga oraz dwudziesty trzeci Tu'i Kanokupolu Tongatapu od 11 września 2006, syn króla Taufa'ahau Tupou IV.
Król Jerzy jest najstarszym synem króla Taufa'ahau Tupou IV, 4 maja 1966 ogłoszony został następcą tronu. Odtąd lepiej znany był pod tradycyjnym tytułem Tupouto'a.
Szkołę podstawową ukończył w Szwajcarii, następnie zaś uczęszczał do King's College w Auckland. Studiował w Wielkiej Brytanii na Uniwersytecie w Oksfordzie oraz w Royal Military Academy Sandhurst.
Jako następca tronu odgrywał ważną rolę w tongijskim życiu politycznym. W latach 1979 - 1998 sprawował urząd ministra spraw zagranicznych. Prowadził również szerokie interesy, zarówno w Tonga jak i za granicą. Pełnił funkcję jednego z prezesów Shoreline Group/Tonfön.
Po śmierci ojca, 11 września 2006 roku zaprzysiężony został jako nowy król Tonga, zgodnie z tradycją stając się jednocześnie 23. Tu'i Kanokupolu (suwerenem) wyspy Tongatapu. Koronowany został 1 sierpnia 2008 roku w Nuku'alofie przez anglikańskiego arcybiskupa Polinezji Jabeza Bryce'a po zakończeniu oficjalnej żałoby po śmierci króla Taufa'ahau Tupou IV oraz po usunięciu zniszczeń powstałych w wyniku zamieszek w stolicy 16 listopada 2006.
Król Jerzy nie jest żonaty i nie posiada legalnego potomstwa. Obecnie za następcę tronu uznawany jest młodszy brat króla, książę Lavaka Ata 'Ulukalala

Wydarzenia w Polsce

# 1337 - Herman z Pragi został mianowany biskupem warmińskim.

# 1520 - na Sejmie w Bydgoszczy zatwierdzono przywilej toruński.

# 1582 - w zdobytych Inflantach erygowano biskupstwo wendeńskie.

# 1863 - Powstanie Styczniowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Sprową.

# 1926 - Roman Dmowski utworzył Obóz Wielkiej Polski.

Obóz Wielkiej Polski (OWP) - organizacja polityczna Obozu Narodowego, powołana podczas inaugurującego zjazdu 4 grudnia 1926 w Poznaniu z inicjatywy członków Związku Ludowo-Narodowego i przedstawicieli innych stronnictw prawicowych. Powstanie OWP miało na celu zjednoczenie prawicowych przeciwników sanacji i oddziaływanie na społeczeństwo w duchu idei narodowej.
Największą popularnością cieszył się wśród młodzieży, studentów, intelektualistów oraz wśród szeroko rozumianej klasy średniej. OWP miał być strukturą ponadpartyjną, nie angażującą się w bieżące spory polityczne, lecz formującą przyszłą elitę polskiego ruchu narodowego i przygotowującą się do przejęcia przez nią władzy w państwie. Organizacja miała zdyscyplinowane, hierarchiczne struktury, największe wpływy posiadając w Wielkopolsce, Pomorzu, Śląsku, Warszawie oraz miastach uniwersyteckich.

# 1926 - założono polską ligę piłkarską.

# 1927 - powstało Polskie Radio Katowice.

Polskie Radio Katowice – regionalna rozgłośnia Polskiego Radia nadająca z Katowic. Istnieje od 1927.
Radio Katowice jest największą rozgłośnią regionalną w Polsce. Obejmuje swym zasięgiem całe województwo śląskie i znaczną część województw ościennych oraz część terenów Czech i Słowacji. Posiada redakcje w Częstochowie, Bielsku-Białej, Zawierciu i Gliwicach.
Radio Katowice planuje uruchomić trzy anteny miejskie, czyli rozgłośnie lokalne nadające 24 godziny na dobę:
Radio Częstochowa w Częstochowie
Radio OK w Katowicach (dla Górnego Śląska)
Radio Podbeskidzie w Bielsku-Białej
Stacja posiada swoje studio nagraniowe dla muzyków, oraz salę występów, gdzie odbywają się zamknięte koncerty.

# 1930 - upadł drugi rząd Józefa Piłsudskiego. Nowym premierem został Walery Sławek.

# 1941 - władze niemieckie wydały rozporządzenie o utworzeniu sądów doraźnych dla Polaków i Żydów, na terenach zaanektowanych do III Rzeszy.

# 1942 - powstała Rada Pomocy Żydom Żegota.

Rada Pomocy Żydom przy Delegacie Rządu RP na Kraj – polska organizacja podziemna działająca w latach 1942-1945, działająca jako organ polskiego rządu na uchodźstwie, której zadaniem było organizowanie pomocy dla Żydów w gettach oraz poza nimi. Rada działała pod konspiracyjnym kryptonimem Żegota.
Począwszy od 1941 Referat Żydowski w Wydziale Informacji Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej rozpoczął systematyczne zbieranie informacji o losach polskich Żydów. Zajmowali się tym m.in. Stanisław Herbst, Ludwik Widerszal i Henryk Woliński (kierownik Referatu), a pracami kierował szef Wydziału Informacji, Jerzy Makowiecki.

# 1955 - otwarto Planetarium Śląskie.

Sercem Planetarium Śląskiego jest potężny projektor, noszący również nazwę "planetarium" lub nazywany inaczej "UPP" (ang: Universal Projection Planetarium). Projektor został wyprodukowany przez zakłady Zeissa w Jenie. Waży on ponad 2 tony, natomiast wysokość przy pionowym ustawieniu wynosi 5 m. Odtwarza on wygląd nieba z dowolnego miejsca na Ziemi o dowolnej porze, naśladując rzeczywisty firmament. Ekranem projekcji jest największa w kraju kopuła o średnicy 23 metrów. Widownia może pomieścić 400 osób.
W zespole budynków Planetarium Śląskiego znajduje się także obserwatorium astronomiczne (z największym w Polsce 30 centymetrowym refraktorem), kilkumetrowy zegar słoneczny, stacja klimatologiczna i stacja sejsmologiczna.

# 1956 - reaktywacja ZHP.

# 1968 - otwarto Stadion Zimowy w Tychach.

# 1969 - powstała Kopalnia Węgla Kamiennego Zofiówka.

# 1970 - premiera filmu Mały.

# 1971 - powstała Kopalnia Węgla Kamiennego Borynia.

# 1996 - wystartowała polska wersja kanału dokumentalnego Planete.

# 1998 - premiera filmu Złoto dezerterów.

# 2003 - śmigłowiec z premierem Leszkiem Millerem uległ katastrofie; nikt nie zginął.

# 2006 - ujawniono seksaferę w Samoobronie.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 502 p.n.e. - starożytny Egipt: całkowite zaćmienie słońca.

Ostatnie zaćmienie Słońca obserwowane w Polsce nastąpiło 1 sierpnia 2008 roku.
Najbliższe częściowe zaćmienia Słońca widoczne z terenów Polski nastąpią 15 stycznia 2010 (na południowo-wschodnich krańcach Polski Słońce wzejdzie minimalnie przesłonięte przez tarczę Księżyca) oraz 4 stycznia 2011 roku (głębokie zaćmienie częściowe widoczne w całym kraju w godzinach rannych).
Najbliższe obrączkowe zaćmienie widoczne w Polsce nastąpi 13 lipca 2075 roku, zaś najbliższe całkowite zaćmienie widoczne z terenów Polski dopiero 7 października 2135 roku.

# 771 - po śmierci swego brata Karlomana, Karol Wielki objął samodzielne rządy w królestwie Franków.

# 1154 - Hadrian IV został papieżem.

# 1214 - Aleksander II został królem Szkocji.

# 1259 - zawarto traktat paryski.

# 1270 - Henryk I Gruby został królem Nawarry.

# 1503 - Norymberga: za sfałszowanie weksla Wit Stwosz został skazany na wypalenie piętna na policzkach i dożywotni zakaz opuszczania miasta.

Po wykonaniu Ołtarza Mariackiego oraz paru innych zamówień (m. in. nagrobków króla Kazimierza Jagiellończyka i biskupa Piotra z Bnina) Stwosz w 1496 przeprowadził się z powrotem do Norymbergi. W tym samym roku umarła jego żona Barbara. W następnych latach, prawdopodobnie na skutek zmowy dwóch kupców norymberskich Stwosz wplątał się w poważne kłopoty. Pożyczył dużą kwotę pieniędzy jednemu z nich – Hansowi Starzedlowi – który wkrótce zbankrutował. Stwosz, nie mogąc odzyskać należnej mu sumy przed sądem, w marcu lub kwietniu 1503 podrobił weksel, na którym postawił fałszywy podpis i pieczęć. Fałszerstwo zostało wykryte, a artysta schronił się do klasztoru karmelitów, gdzie zakonnikiem był jego syn. Przebywając w klasztorze doszedł do ugody w sprawie weksla z jego wystawcą; ugoda ta jednak nie uchroniła go od odpowiedzialności z oskarżenia publicznego za fałszerstwo. Opuściwszy klasztor został zatrzymany 16 listopada 1503 przez straż miejską i osadzony w więzieniu. Z pomocą przyszedł jego zięć, Jörg Trummer, obywatel miasta Münnerstadt. Stwosz uniknął kary śmierci lub oślepienia dzięki wyjednanemu przez zięcia wstawiennictwu biskupa Würzburga Wawrzyńca z Bibra i rycerza frankońskiego Betza von Romrodt. Karę ograniczono do wypalenia mu 4 grudnia 1503 rozgrzanym żelazem piętna na obu policzkach i nakazania nieopuszczania miasta do końca życia. Zakazowi się jednak nie podporządkował i uciekł do Münnerstadt, co doprowadziło do nowego konfliktu z Radą Miejską.

# 1533 - Iwan IV Groźny został wielkim księciem moskiewskim.

# 1563 - zakończono obrady soboru trydenckiego.

# 1676 - wojna duńsko-szwedzka: bitwa pod Lundem.

# 1759 - wojna siedmioletnia: bitwa pod Miśnią.

# 1791 - ukazał się pierwszy numer tygodnika The Observer.

# 1798 - II koalicja antyfrancuska: bitwa pod Civita Castellana.

# 1872 - załoga brytyjskiego brygu Dei Gratia dostrzegła dryfujący amerykański statek Mary Celeste, jak się okazało bez załogi, której nigdy nie odnaleziono.

5 listopada (wg innych źródeł – 7 listopada) 1872 wyszedł z portu w Nowym Jorku z ładunkiem 1701 beczek spirytusu. 4 grudnia został dostrzeżony około 400 mil od Gibraltaru – płynął już bez załogi, pierwotnie liczącej 10 osób.
Załoga statku Dei Gratia, która zauważyła dryfujący statek-widmo stwierdziła, iż wszystko znajduje się w niemal idealnym porządku, nie brakuje nawet szalupy ratunkowej, lecz nie było załogi. Po odprowadzeniu do Gibraltaru Mary Celeste została poddana szczegółowym oględzinom. Nie udało się jednak ustalić przyczyn zniknięcia załogi. Do dziś zostaje ono jedną z największych zagadek marynistyki.
Istnieje wiele hipotez dotyczących nagłego zniknięcia załogi statku. Najbardziej prawdopodobna jest taka, że załoga wyczuła opary alkoholu wydobywające się z beczek i z obawy przed eksplozją błyskawicznie opuściła statek i nie zdołała nań powrócić. Należy wspomnieć, że w owym czasie zdarzały się wypadki, iż transportowany na statku alkohol zapalał się i możliwe, że stąd wzięła się tak paniczna reakcja załogi.
Inna teoria, stworzona przez pisarza sir Arthura Conan Doyle'a głosiła, że winę za zniknięcie załogi ponosił chory psychicznie kucharz, który zatruł wszystkich członków załogi, po czym wyrzucił ich ciała za burtę, a na końcu sam wyskoczył.

# 1881 - ukazał się pierwszy numer Los Angeles Times.

# 1909 - założono klub hokejowy Montréal Canadiens.

# 1918 - Woodrow Wilson wyruszył na rozmowy pokojowe do Wersalu, stając się pierwszym urzędującym prezydentem USA, który odwiedził Europę.

# 1930 - Watykan wyraził zgodę na naturalną regulację poczęcia.

# 1933 - rozpoczęła się Wystawa Berlińska.

# 1943 - Lipsk: 1800 osób zginęło w bombardowaniu przeprowadzonym przez Royal Air Force. 4 grudnia następnego roku podczas nalotu na miasto Heilbronn zginęło 6500 osób.

# 1946 - w moskiewskich zakładach MZMA rozpoczęto produkcję samochodów marki moskwicz.

Pierwszy egzemplarz tego modelu, który zapoczątkował istnienie marki Moskwicz, zjechał z taśmy produkcyjnej moskiewskiech zakładów 4 grudnia 1946 roku. Pod względem konstrukcyjnym radziecki pojazd był kopią niemieckiego Opla Kadetta K38. Karoseria była podobna do przedwojennego samochodu KIM 10 wytwarzanego przez MZMA.

# 1948 - utworzono Wolny Uniwersytet Berlina.

# 1954 - Miami: został otwarty pierwszy Burger King.

# 1958 - Dahomej (obecnie Benin) i Wybrzeże Kości Słoniowej otrzymały autonomię w ramach Wspólnoty Francuskiej.

# 1958 - Las Vegas: Robert Timm i John Cook na samolocie Cessna 172, rozpoczęli najdłuższy lot w historii lotnictwa, z tankowaniem w powietrzu (lądowanie 7 lutego 1959).

# 1963 - Aldo Moro został pierwszy raz premierem Włoch.

Aldo Moro (ur. 23 września 1916 w Maglie, zm. prawdopodobnie 9 maja 1978 w Rzymie) – włoski polityk, prawnik; profesor uniwersytetu w Bari; jeden z przywódców Chrześcijańskiej Demokracji, od 1959 sekretarz generalny, od 1976 przewodniczący Krajowej Rady; od 1946 deputowany; członek komisji Zgromadzenia Konstytucyjnego chrześcijańskich demokratów, 1955–57 minister sprawiedliwości, następnie do 1959 minister oświaty; 1969–70 i 1973–74 minister spraw zagranicznych; 1963–68 i 1974–76 premier.
Porwany 16 marca 1978 i zamordowany przez terrorystów z Czerwonych Brygad. W jego uwolnienie zaangażował się m.in. ówczesny papież Paweł VI. Ostatecznie Moro został zamordowany. Jego ciało znaleziono pozostawione w bagażniku jednego z samochodów zaparkowanych w centrum Rzymu, wskazanym przez Romano Prodiego. Prodi powoływał się przy tym na "seans spirytystyczny", co wzbudziło wiele wątpliwości dotyczących faktycznego źródła informacji. Wątpliwości te powróciły po oskarżeniu Prodiego o współpracę z KGB w latach 90. i ponownie w 2005 roku. Skazany za morderstwo Moro przywódca Czerwonych Brygad Mario Moretti przyznał się do winy i został skazany na sześciokrotne dożywocie, jednak więzienie opuścił w 1994 roku.

# 1964 - grupa The Beatles wydała album Beatles for Sale.

# 1965 - NASA: wystrzelono statek kosmiczny Gemini 7.

# 1971 - armia indyjska wkroczyła na teren Bengalu Wschodniego, przyczyniając się do późniejszego oderwania się Bangladeszu od Pakistanu.

# 1971 - Belfast: 15 osób zginęło, a 17 zostalo rannych w wyniku eksplozji bomby podłożonej w pubie przez protestanckie Ochotnicze Siły Ulsteru.

# 1974 - Sri Lanka: 191 osób zginęło w katastrofie holenderskiego samolotu Douglas DC-8, wiozącego pielgrzymów indonezyjskich do Mekki.

# 1976 - Jean-Bédel Bokassa proklamował Republikę Środkowoafrykańską monarchią i zmienił nazwę kraju na Cesarstwo Środkowoafrykańskie. Dokładnie rok później koronował się na cesarza i przyjął imię Bokassa I.

# 1978 - NASA: sonda Pioneer Venus 1 weszła na orbitę Wenus.

Mapa topograficzna Wenus wykonana przez Pioneer Venus 1

# 1980 - rozpad angielskiej grupy muzycznej Led Zeppelin, która była jednym z pionierów hard rocka.

# 1981 - RPA przyznało niepodległość bantustanowi Ciskei.

# 1982 - Chiny przyjęły obecną konstytucję.

# 1989 - Moskwa: podczas spotkania przedstawicieli państw Układu Warszawskiego potępiono interwencję w Czechosłowacji w 1968 roku jako sprzeczną z prawem międzynarodowym.

# 1991 - zbankrutowały amerykańskie linie lotnicze Pan Am.

Pan American World Airways - w skrócie "Pan Am". Główny udziałowiec na rynku przewozów lotniczych w USA. Firma została założona 14 marca 1927 r. przez majora Henry'ego H. Arnolda w Key West na Florydzie.
Firma zbankrutowała w 1991, między innymi z powodu katastrofy lotu 103 nad Lockerbie.

# 1996 - NASA: wystrzelono sondę kosmiczną Mars Pathfinder.

# 2005 - Nursułtan Nazarbajew wygrał po raz trzeci wybory prezydenckie w Kazachstanie.

Blace

05.12. Toruń (PAP) - Tylko pod znakiem krzyża Polska jest Polską, a Polak Polakiem - powiedział metropolita szczecińsko-kamieński abp Andrzej Dzięga podczas mszy z okazji 18. rocznicy powstania Radia Maryja w kościele pw. Św. Józefa - Sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Toruniu.

Mszy świętej przewodniczył ordynariusz toruński bp Andrzej Suski.

"Czy człowiek nie ma już prawa do Boga, do swojego stwórcy i zbawcy? Bardzo boją się Boga siły ciemności skoro znowu krzyż jest zaatakowany. A może już im się wydaje, że już nie muszą się bać, że Bóg jest już pokonany w człowieku i można uderzyć także w jego znak - krzyż" - mówił abp Dzięga.

Dodał, że ciągle odzywają się towarzysze tych, którzy chcieli budować społeczeństwo bez Boga.

W rocznicowych uroczystościach wzięło udział prawie 10 tysięcy słuchaczy, skupionych w kołach i biurach Radia Maryja w różnych stronach kraju, a także mieszkających za granicą. Dla osób, dla których zabrakło miejsca w kościele przygotowano wielkie namioty z telebimami.

rau/ olz/ ls/ PAP

Sol

5 grudnia jest 339. (w latach przestępnych 340.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 26 dni.

Imieniny: Anastazy, Bartłomiej, Dalmacjusz, Dalmacy, Feliks, Gerald, Geraldyna, Jan, Juliusz, Kryspin, Kryspina, Krystyna, Mikołaj, Pelin, Pelina, Pęcisława i Sabbas.

# Haiti - Święto Odkrycia Haiti

# Tajlandia - Urodziny Króla, Dzień Ojca.

# ONZ - Międzynarodowy Dzień Wolontariusza

Wydarzenia w Polsce

# 1830 - generał Józef Chłopicki został ogłoszony dyktatorem powstania listopadowego.

# 1848 - wladze pruskie zlikwidowały autonomiczne Wielkie Księstwo Poznańskie.

# 1862 - uruchomiono linię kolejową Kutno-Włocławek-Bydgoszcz Bielawy o długości 154,1 km.

# 1863 - Powstanie Styczniowe: zwycięstwo powstańców pod dowództwem pułkownika Karola Kality w bitwie pod Mierzwinem.

# [/b]1906 - siostra Feliksa Kozłowska, założycielka mariawityzmu, została ekskomunikowana jako pierwsza kobieta w historii chrześcijaństwa.[/b]

Feliksa Magdalena Maria Franciszka Kozłowska (ur. 27 maja 1862 w Wielicznej koło Węgrowa, zm. 23 sierpnia 1921 w Płocku) - założycielka i duchowa opiekunka mariawityzmu, przez wyznawców nazywana Mateczką i uznana za świętą.
Początkowo zakonnica rzymskokatolicka, założycielka ukrytego Zgromadzenia Sióstr Ubogich św. Klary, które później przybrało nazwę Zgromadzenia Sióstr Mariawitek Nieustającej Adoracji Ubłagania, 5 grudnia 1906 roku została imiennie ekskomunikowana, jako pierwsza kobieta w historii chrześcijaństwa. Założycielka Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów, mistyczka, przekazała Kościołowi objawienie zawarte w Dziele Wielkiego Miłosierdzia.

[link widoczny dla zalogowanych]łowska

# 1909 - Konwent Polonia i Korporacja Arkonia podpisały kartel wieczysty.

# 1915 - powstało Polskie Stronnictwo Ludowe "Wyzwolenie".

# 1929 - został powołany Centrolew.

# 1948 - oddano do użytku teatr w Grudziądzu.

# 1948 - w dodatkowym meczu o mistrzostwo Polski w piłce nożnej Cracovia pokonała Wisłę Kraków 3:1.

# 1953 - pułkownik Józef Światło poprosił o azyl w Berlinie Zachodnim.

Józef Światło, właściwie Izak Fleischfarb, (ur. 1 stycznia 1915 w Medynie koło Zbaraża, zm. 1975[2]) – wysoki funkcjonariusz Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, m.in. wicedyrektor Departamentu X MBP. Obawiając się czystek po aresztowaniu Ławrientija Berii w 1953 roku, uciekł na Zachód podczas podróży służbowej do Berlina Wschodniego.

# 1967 - w audycji telewizyjnej Po szóstej zadebiutowała Grupa Skifflowa No To Co.

# 1975 - oddano do użytku Dworzec Centralny w Warszawie.

# 1975 - 59 intelektualistów wysłało list do władz przeciwko zmianom w konstytucji PRL.

# 1982 - ukazał się pierwszy numer tygodnika Wprost.

Ukazuje się od 5 grudnia 1982 r. – najpierw jako tygodnik regionalny w Wielkopolsce, a od 1989 r. jako pismo ogólnopolskie. Redakcja początkowo mieściła się w Poznaniu, a w 2000 r. przeniosła się do Warszawy. Aktualnie znajduje się w biurowcu Horizon Plaza przy ulicy Domaniewskiej.

# 1986 - premiera filmu animowanego Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie.

# 1992 - powstała pierwsza ogólnopolska telewizja prywatna Polsat.

# 1996 - Sejm przyjął ustawę o zawodzie lekarza.

# 1999 - powstała platforma telewizyjna Cyfrowy Polsat.

# 2001 - Wyższa Szkoła Morska w Gdyni została przekształcona w Akademię Morską w Gdyni.

# 2005 - przestały obowiązywać międzystrefowe numery kierunkowe.

# 2008 - Gdańsk: rozpoczęły się obchody jubileuszu 25. lecia przyznania Lechowi Wałęsie Pokojowej Nagrody Nobla.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 1360 - Francja: wszedł do obiegu frank francuski.

Po raz pierwszy frankiem nazwano złotą monetę wybitą przez króla Francji Jana II Dobrego w 1360 r., przedstawiającą króla na koniu. Nazwa powstała od łacińskiej legendy Johanes Dei gratia Francorum rex. Wybijano 63 monety z 1 marki paryskiej (244,75 g) czystego złota, czyli frank zawierał 3,885 g. Określono jego wartość na 20 soli, czyli jednego liwra. Złoty frank stał się tym samym jedną z pierwszych materializacji liwra, będący podstawą systemu obrachunkowego we Francji.

# 1484 - papież Innocenty VIII wydał potępiającą czary bullę Summis desiderantes affectibus.

# 1492 - Krzysztof Kolumb dotarł do Haiti.

# 1560 - Karol IX został królem Francji.

# 1590 - Grzegorz XIV został wybrany papieżem.

# 1757 - wojna siedmioletnia: Fryderyk II pokonał pod Lutynią (Leuthen) wojska austriackie i zmusił je do ewakuacji ze Śląska.

# 1766 - Londyn: został założony dom aukcyjny Christie's.

Christie's - dom aukcyjny w Londynie, założony w 1766 roku przez Jamesa Christie.
Szybko osiągnął miano najpopularniejszego angielskiego domu aukcyjnego, wykorzystując sytuację międzynarodową - Londyn w II połowie XVIII wieku stał się centrum światowego handlu, ze względu na trudną sytuację w Paryżu po rewolucji francuskiej.
Christie's była spółką publiczną, obecną na londyńskiej giełdzie od 1973 do 1999 roku, kiedy to przejął ją Francuz François Pinault. Obecnie Christie's jest największym domem aukcyjnym na świecie pod względem przychodów, wyprzedzając odwiecznego rywala, Sotheby's.
Na aukcjach w tej instytucji można było znaleźć dzieła i przedmioty osobiste takich osobistości jak Rembrandt, Napoleon Bonaparte, Marilyn Monroe, Leonardo da Vinci, Pablo Picasso czy Diana, księżna Walii. Instytucja ta posiada swoje oddziały w wielu miastach, m.in. w Bangkoku, Nowym Jorku, Los Angeles, Paryżu.

# 1792 - George Washington został po raz drugi wybrany prezydentem USA.

# 1798 - miała miejsce bitwa pod Hasselt.

# 1813 - wojska Simona Bolivara pokonały Hiszpanów w bitwie pod Araure.

# 1865 - wojna Chile i Peru z Hiszpanią: Chile i Peru zawarły antyhiszpański sojusz.

# 1905 - Henry Campbell-Bannerman został premierem Wielkiej Brytanii.

# 1933 - zniesiono prohibicję w Stanach Zjednoczonych.

Tak było

Prohibicja (jako prawo federalne; poprzednio również legislatury stanowe reglamentowały obrót alkoholem) projektu kongresmana Andrew Volsteada wprowadzona została przez 18. poprawkę do Konstytucji Stanów Zjednoczonych. Poprawka ta, ratyfikowana 16 stycznia 1919, zakazywała produkcji, importu i eksportu, przewozu oraz sprzedaży wszelkich napojów alkoholowych na terenie USA. Co istotne, ustawa nie zakazywała kupowania ani picia tych napojów.

# 1934 - Włosi dokonali prowokacji na granicy z Etiopią w oazie Ueluel, czym doprowadzili do tzw. kryzysu abisyńskiego.

# 1936 - została rozwiązana Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka.

# 1941 - II wojna światowa: Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Finlandii, Węgrom i Rumunii.

# 1945 - u wybrzeży Florydy zaginęła eskadra pięciu amerykańskich samolotów torpedowo-bojowych Grumman TBF Avenger. Zdarzenie to wywołało powstawanie teorii dotyczących Trójkąta Bermudzkiego.

# 1952 - nad Londynem utworzył się wielki smog, który spowodował śmierć 12 tys. osób.

# 1957 - został zwodowany radziecki lodołamacz atomowy NS Lenin.

Lenin (ros. Ленин) - radziecki lodołamacz wodowany w 1957 roku jako pierwszy na świecie niewojenny statek o napędzie jądrowym. Pełnił służbę w latach 1959 - 1989.
Wyposażony był w trzy reaktory jądrowe typu OK-150 pozwalające rozwinąć moc 32 MW przy zużyciu 45 gramów uranu dziennie (50 kg/100 000 km). Jednorazowy wsad paliwa wystarczał na trzykrotne opłynięcie Ziemi. Po remoncie w 1970 roku pływał z dwoma reaktorami typu OK-900.

# 1965 - papież Paweł VI beatyfikował ojca Charbela Makhloufa, maronickiego zakonnika.

# 1965 - zostało ogłoszone orędzie 42 biskupów niemieckich jako odpowiedź na orędzie polskich biskupów.

# 1974 - na antenie BBC wyemitowano ostatni odcinek Latającego Cyrku Monty Pythona.

# 1990 - Salman Rushdie został skazany na karę śmierci.

# 1993 - burmistrz Wiednia Helmut Zilk został ciężko ranny w wyniku wybuchu listu-pułapki.

# 2000 - został wystrzelony izraelski satelita szpiegowski Eros A.

# 2003 - Rosja:
- otwarto najdłuższy w kraju kolejowy Tunel Północnomujski.
- w wyniku wybuchu bomby w pociągu na stacji Jessentuki w Kraju Stawropolskim zginęły 44 osoby, a 150 zostało rannych.

# 2005 - w Wielkiej Brytanii wszedł w życie Civil Partnership Act i zarejestrowano pierwszy związek osób tej samej płci.

# 2006 - Fidżi: doszło do wojskowego zamachu stanu.

# 2006 - w berlińskim ogrodzie zoologicznym urodził się niedźwiedź polarny Knut.

# 2009 - pożar w nocnym klubie w Permie, zginęło 109 osób.

Sol

6 grudnia jest 340. (w latach przestępnych 341.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 25 dni.

Imieniny: Abraham, Agata, Angelika, Bonifacy, Dionizja, Emilian, Heliodor, Leoncja, Mikołaj, Morzysława, Piotr, Polichroniusz i Tercjusz.

# Mikołajki (Dzień św.Mikołaja)

http://www.anowi.fora.pl/zyczenia-okolicznosciowe,6/mikolajki-mamy,3683.html#63097

# Finlandia - Święto Niepodległości

# Hiszpania - Święto Konstytucji

Wydarzenia w Polsce

# 1764 - wprowadzono zunifikowany system miar.

Miary staropolskie inaczej miary warszawskie – system miar Rzeczypospolitej wprowadzony 6 grudnia 1764.
Nazwa miary staropolskie została przyjęta później, dla odróżnienia od miar nowopolskich. System wywodził się ze stosowanych wcześniej miar i miał unifikować miary w Rzeczypospolitej. Z powodu stosowania nadal w wielu miejscach jednostek lokalnych i niedokładnego określenia wielu nowych jednostek nie udało się przeprowadzić skutecznej unifikacji.
W okresie zaborów miary staropolskie zastąpiono w Galicji w 1801 miarami galicyjskimi, w zaborze pruskim w 1817 miarami pruskimi i niemieckimi, w Królestwie Polskim w 1817 miarami nowopolskimi.

# 1794 - Radymno: Hugo Kołłątaj został aresztowany przez Austriaków.

# 1901 - otwarto Cmentarz Centralny w Szczecinie.

# 1914 - I wojna światowa: wojska niemieckie zajęły Łódź.

# 1916 - państwa centralne powołały Tymczasową Radę Stanu.

# 1945 - rozpoczął się I zjazd Polskiej Partii Robotniczej.

# 1952 - otwarto lodowisko sportowe z widownią w Nowym Targu.

# 1958 - podpisano umowę licencyjną z Czechosłowacją na produkcję w kraju autobusu Škoda 706 RTO z nadwoziem Karosa, znanego jako jelcz ogórek.

# 1971:
- rozpoczął się VI zjazd PZPR.
- Telewizja Polska rozpoczęła nadawanie programu w kolorze.

# 1974 - premiera filmu Godzina za godziną.

# 1976 - premiera filmu Blizna.

# 1986 - została powołana Rada Konsultacyjna przy Przewodniczącym Rady Państwa.

# 1990 - została zarejestrowana Unia Polityki Realnej.

# 1991 - Jan Olszewski został premierem.

# 1996 - utworzono Związek Miast Nadwiślańskich.

# 1997 - Leszek Miller został przewodniczącym Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej.

# 2006 - Stanisław Wielgus został ogłoszony arcybiskupem metropolitą warszawskim.

Sol

Wydarzenia na świecie

# 1197 - książę Czech Władysław III Henryk abdykował na rzecz swego starszego brata Przemysła Ottokara I.

# 1240 - mongolska inwazja na Ruś Kijowską.

# 1534 - Sebastián de Belalcázar założył miasto Quito.

# 1656 - podpisano traktat w Radnot.

# 1741 - w Rosji, w wyniku przewrotu pałacowego skierowanego przeciwko panoszącym się na dworze carskim wielkorządcom niemieckim, sprawującym regencję nad nieletnim Iwanem VI Romanowem, włądzę w państwie objęła Elżbieta Romanow.

# 1768 - ukazała się Encyklopedia Britannica.

Reklama encyklopedii z 1913 roku

# 1863 - zwycięstwem Ekwadoru zakończyła się wojna ekwadorsko-kolumbijska.

# 1865 - Francja i Monako zawarły unię celną.

# 1877 - ukazał się pierwszy numer The Washington Post.

# 1884 - ukończono budowę pomnika Waszyngtona.

# 1907 - 362 górników zginęło w wyniku eksplozji w kopalni węgla kamiennego w Monongah (Wirginia Zachodnia).

# 1916 - I wojna światowa: wojska niemieckie i austriackie zajęły Bukareszt.

# 1916 - David Lloyd George został premierem Wielkiej Brytanii.

David Lloyd George

# 1917 - Finlandia ogłosiła niepodległość (od Rosji).

# 1917 - w porcie w kanadyjskim Halifax doszło do eksplozji 2400 ton materiałów wybuchowych, transportowanych na francuskim statku Mont Blanc. Zginęły 1963 osoby, 9 tys. zostalo rannych, a prawie 400 straciło wzrok.

# 1917 - zakończyła się bitwa pod Cambrai, gdzie pierwszy raz użyto na szeroką skalę broni pancernej.

# 1921 - Wielka Brytania podpisała z Irlandią traktat, który doprowadził do utworzenia Wolnego Państwa Irlandzkiego o statusie brytyjskiego dominium.

# 1943 - rząd włoski rozwiązał Milicję Faszystowską.

# 1944 - dokonano oblotu niemieckiego myśliwca odrzutowego Heinkel He 162.

# 1947 - Floryda: utworzono Park Narodowy Everglades.

Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych ustanowiła Park Narodowy Everglades aktem prawnym z 30 maja 1934, jednak nie przyznała w nim żadnych funduszy na rozwój parku i ostatecznie został on oficjalnie otwarty przez prezydenta Harry'ego Trumana 6 grudnia 1947 roku. Park został uznany przez UNESCO za rezerwat biosfery 26 października 1976 roku, a trzy lata później, 24 października 1979 roku, ta sama organizacja wpisała go na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości.

Strona internetowa parku

[link widoczny dla zalogowanych]

# 1955 - cztery mocarstwa uznały ostatecznie wieczystą neutralność Austrii.

# 1956 - Letnie Igrzyska Olimpijskie w Melbourne: Węgrzy wygrali z ZSRR 4:0 w przerwanym z powodu krwawych bijatyk meczu półfinałowym turnieju piłki wodnej. Spotkanie rozegrano cztery tygodnie po stłumeniu powstania węgierskiego.

# 1971 - Indie uznały niepodległość Bangladeszu.

# 1977 - RPA przyznało niepodległość bantustanowi Bophuthatswana.

# 1978 - Hiszpania przyjęła nową konstytucję.

# 1986 - Rosja powstał zespół muzyczny Laskowyj Maj z wokalistą Jurijem Szatunowem.

# 1989 - doszło do masakry na École Polytechnique w Montrealu. 25. letni Marc Lépine zastrzelił 14 osób, zranił 14 kolejnych a następnie popełnił samobójstwo.

# 1991 - wojna w Chorwacji: ciężkie serbskie bombardowania Dubrownika i Osijeka, tzw. czarny piątek.

# 1992 - Indie: zburzony został meczet Babri Masdżid.

# 2001 - kanadyjska prowincja Nowa Fundlandia oficjalnie zmieniła nazwę na Nowa Fundlandia i Labrador.

# 2005 - Teheran: w wyniku uderzenia samolotu w 10. kondygnacyjny budynek mieszkalny zginęło ponad 120 osób.

# 2008 - rozpoczęły się zamieszki w Grecji.

# 2009 - Korea Północna: przeprowadzono denominację wona północnokoreańskiego.

Won północnokoreański – jednostka walutowa Korei Północnej. Won północnokoreański dzieli się na 100 czon, zwanych także junami. Kod walutowy wg ISO 4217 to KPW. Symbolem wona jest "₩".
Pomiędzy 30 listopada i 6 grudnia 2009 dokonano wymiany dotychczasowej waluty na nowego wona w stosunku 1:100. Maksymalna kwota jaką można było wymienić do 150 000 wonów na rodzinę, przy czym powyżej 100 000 wonów przelicznik wynosił 1:1000. Kwoty powyżej 100 000 wonów (maksymalnie 300 000) były wymieniane wyłącznie, jeśli były zdeponowane na kontach bankowych. Okres wymiany waluty trwał tydzień. Stare pieniądze straciły ważność 30 listopada, nowe weszły do obiegu 6 grudnia. Pomiędzy wycofaniem starych a wprowadzeniem nowych pieniędzy sklepy pozostawały zamknięte. Pojawiły się publiczne (co jest niecodzienne w Korei) objawy niezadowolenia (palenie banknotów, napisy na murach przeciw Kim Dzong Ilowi), wojsko zostało postawione w stan gotowości. O wymianie pieniędzy poinformowano zagraniczne ambasady. Nie informowano o niej w oficjalnych mediach państwowych. 4 grudnia 2009 zaprezentowano nowe banknoty.

Mania

Solciu-jestem pod wrażeniem. Smile

Zosia

Ja też..... pod nieustającym wrażeniem jestem Very Happy

manko

Mania i Solcia są jak dwie pracowite mróweczki, które wyszukują w sieci ciekawostki historyczne. Już od ponad roku jestem wiernym czytelnikiem obu wątków historycznych i dużo się z nich dowiedziałem o przeszłości (aczkolwiek - jako specjalizującemu się w technice - bardziej ciekawi mnie przyszłość i rozwojowość w najbliższych latach i dziesięcioleciach.

Bardzo Wam dziękuję, Maniu i Solciu... Very Happy

Mania

Manko-cieszę się,że naszą "dziubaninę" w necie ktoś czyta. Wink

Nie mam ostatnio tyle czasu dla siebie ile bym chciała,ale myślę,że to przejściowe.

8 grudnia obchodzony był polski Dzień Kupca.Skąd się to wzięło?- od Matki Bożej Kupieckiej,która "świętuje" tego dnia swoje "Niepokalane Poczęcie".

[link widoczny dla zalogowanych].

10 grudnia obchodziliśmy:
polski Dzień Odlewnika oraz Dzień Praw Człowieka ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.

W 1950 roku Zgromadzenie Ogólne ogłosiło dzień 10 grudnia Dniem Praw Człowieka (rezolucja 423 (V)) i wezwało wszystkie państwa i zainteresowane strony do uczestnictwa w jego obchodach. Dzień jest obchodzony w rocznicę uchwalenia przez Zgromadzenie Ogólne Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka w 1948 roku.

11 grudnia był Międzynarodowy Dzień Terenów Górskich.

W tym dniu w krajach europejskich realizowane są akcje, promujące kulturę i produkty wywodzące się z terenów górskich. Inicjatywę tę w 2003 roku zapoczątkowała agenda ONZ - Międzynarodowa Organizacja ds. Żywności i Rolnictwa (FAO).

Jutro 13 grudnia :

Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego - uchwalony poprzez aklamację przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i obchodzony od 2003 roku w rocznicę wprowadzenia tego dnia stanu wojennego w Polsce w 1981r.

Dzień Księgarza - również polski dzień obchodzony symbolicznie i skromnie.

[link widoczny dla zalogowanych]

A ja pamiętam huczne obchody z kiermaszami książek.

	Forum www.anowi.fora.pl Strona Główna -> trochę historii	Wszystkie czasy w strefie CET (Europa) Idź do strony Poprzedni 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8
Strona 8 z 8